Wormen
Wormen zijn de slopers voor het grove werk. Zij maken afvoerputjes waardoor het water in de bodem kan trekken en waardoor ze zelf na regenweer terug naar boven kunnen.
Schimmels
De schimmels staan in voor het slimme werk. Ze hebben niet veel stikstof nodig, maar let op, want bij grondbewerkingen kan je de schimmeldraden doorbreken en werk je hen dus tegen. Om te weten wat een schimmel nodig heeft, kijken we naar een silo. Daar wil je schimmels zeker vermijden. Denk erover na wat je hier doet om schimmels te vermijden en doe het omgekeerde op het veld om ze te bevorderen. Simpel, toch?
Foto: In een kuil wil je geen schimmels. Draai de strategie om voor je veld!
Schimmels hebben zuurstof nodig dus die moet je trachten in je bodem te krijgen. Dit kan door compost, een erg luchtig materiaal, op je land te brengen. Ook bij (nieuw) grasland werkt compost bevorderlijk voor de schimmels. Een andere manier om lucht in je bodem te krijgen, is een najaarsbewerking met een graslandwoeler om een storende laag te breken. Doe dit echter niet op kleigrond of wanneer de bodem te nat is want dit veroorzaak dan verslemping. En wie zegt dat je deze bewerking op het volledige veld moet doen? Je kan ook enkel de plekken bewerken waar de verdichting voorkomt, zoals de kopakkers.
Als we terug naar de kuil kijken, weet je ook dat de pH van de kuil niet te hoog mag zijn, omdat je dan kans hebt op schimmelgroei. Schimmels houden dus van een hoge(re) pH en dat is wat we willen op onze akker. Vaak wordt vergeten dat ook bestaand grasland kalk kan gebruiken. Deze behandeling levert al snel een meeropbrengst van 10% op! Daarbij komt nog dat de pH-verhoging niet enkel in de bovenste laag, maar ook dieper in de bodem terecht komt. Dit geeft natuurlijk zijn voordeel wanneer het grasland gescheurd wordt.
Sta je soms stil bij het type kalk dat je gebruikt? Doorgaans beschikt de bodem over voldoende magnesium, dus gebruik liever geen magnesiumhoudende kalk. Zeker wanneer je weet dat deze magnesium de werking van de kalk vertraagt.
Bacteriën
Bacteriën zijn de snelle werkers. Ze hebben voldoende stikstof nodig en hebben nood aan goed verteerbaar voedsel, vocht en warmte. In een kuil willen we graag bacteriën. Ook in de bodem zijn de goede bacteriën welkom. Hiervoor geldt dus: de zaken die je doet om ze te bevorderen in de kuil, moet je ook op je land doen.
Bacteriën leven van goed verteerbaar voedsel en vocht. Waarom dit niet combineren? De regel is om vier delen mest te mengen met een deel water. Door de mest te verdunnen (enkel in de zomer en het najaar, in het voorjaar is dit niet nodig) kan je eenvoudiger kleinere giften geven, wordt de mest beter geïnjecteerd en werkt dit sneller. De mest wordt ook beter verdeeld en er is minder ammoniakverlies. Niets dan voordelen, dus!
Wanneer de bacteriën gevoed worden, geven deze ook warmte af. In het voorjaar kan je er op deze manier voor zorgen dat het groeiseizoen vervroegd wordt. Start dus met bemesten zodra de omstandigheden het toelaten.
Foto: Beeld van een bemestingsproef op grasland (Hooibeekhoeve 2016). Boven de zwarte lijn was er meer stikstof beschikbaar, met een betere voeding en werking van de bacteriën tot gevolg.
Op korte termijn kan een gefractioneerde kunstmestgift helpen om vaker in kleine beetjes te bemesten. Dit effect wordt echter ook vanzelf teweeg gebracht in een bodem met een goed organische stofgehalte, die zelf de nodige stikstof levert door mineralisatie gedurende het groeiseizoen.
De regel van de 3 V’s
Tenslotte de regel van de 3 V’s op grasland. Gebruik Veel zwavel en kali, begin Vroeg en doe alles in Veel keer. Dit laatste betekent dat je liever vaker kleine beetjes geeft, dan één keer veel. Dit geldt voor alles: beregenen, bekalken en bemesten!