Artikel

In 2018 werden op het Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen vzw drie demo proeven aangelegd in het kader van Leve(n)de bodem. In dit artikel blikken we terug op  de belangrijkste resultaten bij de proeven rond het toepassen van mulch bij zaaiui en het gebruik van bokashi als meststof bij wortelen.

Resultaten van proeven met zaaiui en wortelen op PCG

Toepassen van mulch bij zaaiui
Zaaiui kan beschouwd worden als een sterk erosiegevoelige teelt aangezien het een zeer fijn zaaibed vereist en weinig bodembedekking biedt gedurende het teeltseizoen. Daarnaast is er op teelttechnisch vlak weinig marge voor aanpassingen om erosie te voorkomen. Vlaanderen kampt met een erosieproblematiek, vandaar deze demo rond het toepassen van mulch ter bescherming van de bodem tegen verslemping en erosie.

Met de demo wou PCG het effect van mulch op opkomst en opbrengst van zaaiui nagaan. Eind mei werd het ras ‘Hytech’ (zaadhuis Bejo) ingezaaid aan 2,8 eenheden in 10 dubbele rijen van 3 meter breed. De proef was opgebouwd uit vier stroken van 3m breed, waaronder een referentiestrook en drie objecten met toepassing van verschillende types mulch, namelijk stro, groencompost en populierenschors. De mulch werd handmatig toegediend aan 10-15 ton per ha.

Grafiek_mulch_zaaiui.PNG
Grafiek 1: Opkomst (links) en opbrengst (rechts) na toepassing mulch bij zaaiui
 
Opkomst
Uit de resultaten blijkt dat de opkomst van zaaiui het grootst is bij het object zonder toepassing van mulch. Het verschil met de objecten groencompost en populierenschors is beperkt (grafiek 1). Het object met stro heeft een significant lagere opkomst in vergelijking met de andere objecten. Dit was voornamelijk te wijten aan de slechte kwaliteit van het stro. Deze was namelijk sterk aan elkaar geklonterd waardoor de verspreiding op het perceel niet optimaal verliep.

Doorheen het teeltseizoen trad sterke vergeling van het loof op in het object met stro en in beperkte mate in het object met populierenschors. De vergeling in beide objecten kan wijzen op een stikstoftekort (figuur 1). Stro en populierenschors zijn materialen met een hoge C/N-verhouding waardoor stikstofimmobilisatie (vastlegging door bodemleven) kan optreden tijdens de vertering.

Opbrengst
De objecten groencompost en populierenschors hadden met een gemiddelde rond 70 ton/ha de beste opbrengst. Het verschil met het object zonder mulch is eerder beperkt. De reden hiervoor kan het ‘mulch-effect’ zijn. Dit zorgt dat vochtverlies uit de bodem wordt beperkt. Het object met stro behaalde met 60 ton/ha de laagste gemiddelde opbrengst en kan verklaard worden door de combinatie van een minder goede opkomst en stikstoftekort.
Voor toepassing van mulch op erosiegevoelige percelen gaat de voorkeur naar groencompost. Hierbij wordt best gewerkt met een voldoende fijne fractie zodat de opkomst zo minimaal mogelijk gehinderd wordt.
dronebeld_PCG.jpg
Figuur 1: Dronebeeld op 27 juli 2018 van gewasstand proeven wortelen (rood omlijnd) en zaaiui (oranje omlijnd) met aanduiding van de proefobjecten.

Gebruik bokashi bij wortelen
Op het proefcentrum wordt er al enkele jaren geëxperimenteerd met het opzetten van een Bokashi-hoop. Bokashi is Japans voor ‘goed gefermenteerd materiaal’ en heeft als doel het bewaren van oogstresten met minimale verliezen aan droge stof en nutriënten om nadien te kunnen toepassen als bodemverbeteraar/meststof. Voor deze demo werd stalmest aangevoerd en gemengd met groenteresten afkomstig van het proefcentrum.

Het effect van bokashi op opkomst en opbrengst bij wortelen voor de versmarkt werd onderzocht. De proef bestond uit drie objecten. Een referentiestrook boerderijcompost (18 ton/ha) en bokashi (25 ton/ha). Voor het berekenen van de dosis werd uitgegaan van de maximaal toegelaten hoeveelheid fosfor op het proefperceel. Bij de start hadden alle objecten voldoende minerale stikstof (50 eenheden in 0-30 cm laag) en werd er bijgevolg geen minerale bemesting uitgevoerd. Het ras ‘Nerac’ (zaadhuis Bejo) werd half mei ingezaaid aan 1,8 eenheden.
 
Grafiek_wortelen_PCG.PNG
Grafiek 2: Opkomst (links) en opbrengst (rechts) bij wortelen
Opkomst
Gezien de verschillen in opkomst niet kunnen gelinkt worden aan minerale nutriëntenstatus van de bodem, kan de lagere opkomst in de objecten boerderijcompost en bokashi enkel te wijten zijn aan een slechtere zaadafleg en weggroei (grafiek 2). De compost en bokashi werden mogelijks onvoldoende ondergewerkt en verteerd. Toediening vond namelijk plaats na het ploegen en slechts zeven dagen voor het trekken van de ruggen en het inzaaien. De opkomst in object bokashi is lager dan bij boerderijcompost maar het verschil is niet groot.

Opbrengst
De veldopbrengst en veldopkomst zijn duidelijk aan elkaar gelinkt. De referentie scoort het best met een gemiddelde opbrengst van 70 ton/ha. Objecten boerderijcompost en bokashi vertonen een gelijkaardige, maar lagere gemiddelde opbrengst van ongeveer 60 ton/ha. Bokashi heeft potentieel om ingezet te worden als meststof in de groenteteelt maar herhaling is nodig om dit te bevestigen.

 

Meer info?
Maarten De Boever
Tel: +32 (0)9 331 60 96
E-mail: maarten@pcgroenteteelt.be

Gekoppelde thema's & sectoren: