Bij groenbemestermengsels verlies je een goed zicht op de effecten      

Leendert Molendijk is onderzoeker bij Wageningen Universiteit en Research (WUR). Hij heeft in de afgelopen jaren een enorme expertise opgebouwd op het gebied van nematoden, aaltjes. In de akkerbouw wordt de teelt van een groenbemester na de oogst actief gestimuleerd. Een groenbemester heeft vele positieve effecten onder andere op de beworteling van het akkerbouwgewas in het volgende seizoen en op de hoeveelheid organische stof in de bodem. De keuze van een groenbemestermengsel heeft ook invloed op het bodemleven, zowel positief als negatief. Zo trekt een mengsel van tagetes en maïs aaltjes aan, terwijl met een mengsel van tagetes en japanse haver de aaltjes-besmetting afneemt. Hij raadt af om mengsels te kiezen met veel soorten, omdat het dan bijna onmogelijk is om alle effecten goed te overzien.      

Mechanisatie en bodembewerking: aandacht voor verdichting      

Het belang van een goede bodemstructuur voor de gewasgroei is algemeen bekend. Mechanisatie heeft uiteraard veel invloed op de bodemstructuur. Om schade of verdichting te voorkomen is het noodzakelijk om de bandenspanning te blijven controleren.      

Leon Noorda is medevennoot en specialist precisielandbouw van Novifarm en tevens voorzitter van stichting HWodka ‘Hoekse Waard op de kaart’. Hij lichtte toe hoe op Novifarm volop gebruik wordt gemaakt van de mogelijkheden die precisielandbouw biedt om de bodemkwaliteit in beeld te brengen en de werkzaamheden aan te passen. Een voorbeeld is het gebruik van een Deens computerprogramma om de aslasten van de bietenoogst in beeld te brengen. De resultaten hebben er toe geleid dat er binnen Novifarm een nieuwe werkwijze is ingevoerd, met een overlader van 24 ton verdeeld over drie assen. Pierre Cammaert, bodemexpert bij Delphy toonde aan de hand van luchtfoto’s aan dat een kleine heftruck meer schade kan veroorzaken dan een grote bietenrooier. Drainage en een egaal perceel zijn belangrijk om teveel schade bij extreme regenval te voorkomen. Een drainageplan kan daarbij een mooi hulpmiddel zijn.

Meer buien, langere droogteperiodes: bodembeheer neemt toe aan belang      

Goed bodembeheer betekent werken op organische stof en op watervoorziening. We draineren vooral om een neerslagoverschot in de winter af te voeren. Voldoende diepte is daarbij nodig om het capillaire transport te doorbreken. Met een regelbare drainage moet je oppassen bij matig lichte zavel tot klei in ondergrond. Het gevolg hier kan zijn dat je bodem altijd nat is en dat je je buffer kwijt bent.      

Voor de water- en luchthuishouding zijn poriën erg belangrijk: gaande van macroporiën tot bioporiën, wortels en wormengangen. Scheuren door de droogte lijken goed, maar schijn bedriegt. Scheuren in kleigrond zwellen weer dicht, en vormen geen duurzame verbetering van de doorlatendheid van de grond.     

Belangrijk is ook om slemp te vermijden. Houd er rekening mee dat slemp de infiltratiecapaciteit sterk verlaagt! Slemp kan op verschillende manieren tot stand komen. Bijvoorbeeld door een groenbemester bij NKG te vroeg in te werken, waardoor de neerslag negatief gaat werken. Ook te vroeg ploegen op lichte (zavel)grond is nadelig. Zaaien in te vochtige grond leidt tot versmering en horizontaal groeiende bieten, door interne slemp in de bouwvoor. De ecoploeg is één van de mogelijkheden om slemp tegen te gaan. De organische stof blijft meer in de toplaag, waardoor de grond weerbaarder wordt tegen hoge neerslagintensiteiten. De ecoploeg heeft met name bij de eerste keren dat deze op een perceel wordt ingezet als risico dat de voormalige dikkere bouwvoor onder de diepte van de ecoploeg verdicht wordt.

Meer info

Charlotte van Sluijs-Poppe
Rusthoeve
cvansluijs@proefboerderij-rusthoeve.nl