Impact op bodem en gewas
In de veldproef die werd aangelegd door KBIVB vzw werden drie types bodembewerking vergeleken: winterploegen, NKB en strip-till. Bij de toediening van drijfmest werden volgende machines gebruikt: een zelfrijder met hoge wiellast, een trekker met aalton bij hoge bandendruk en bij lage bandendruk.
Bij lage bandendruk steeg het contactoppervlakte met de bodem met 30%. Dit leidde ook tot een 30 à 35% minder diepe insporing. In de zone 0-30 cm werd er voor elke bodembewerking een hogere penetratieweerstand gemeten bij hogere bandendruk. Onder de 30 cm was er geen duidelijk verschil, wat niet geheel volgens de verwachting is volgens het simulatiemodel met Terranimo. Een verklaring kan zijn dat de ploegzool - voor de proef werd het perceel elk jaar geploegd - in zekere zin ook bescherming biedt voor verdichting van de dieperliggende ondergrond.
Bij hoge bandendruk werd het hoogste percentage vertakte wortels vastgesteld. De geploegde objecten hadden het laagste percentage vertakte wortels. Bij ploegen werk je automatisch de verdichting weg in de laag 0-30 cm. Een nadeel bij ploegen is dat er na ophoping van organisch materiaal onderin holtes kunnen ontstaan waar de wortels zich niet kunnen hechten.
Bij niet-kerende bodembewerking (NKB) is het profiel homogener dan bij ploegen en het organisch materiaal dat aan de oppervlakte blijft beschermt de bodem tegen erosie. Maar bij NKB is het nog meer opletten is voor een goede bodemstructuur. Het is een kwestie van de juiste machine en de juiste timing.
Strip-till is een praktisch haast onwerkbare techniek in de teelt van suikerbieten. Je hebt soms een holte net op de plaats waar de wortel naar beneden moet gaan.
Fabrikanten werken aan bodemvriendelijke bandenOok de fabrikanten van landbouwbanden zijn erg bewust bezig rond de problematiek van bodemverdichting. Gert Blum van de firma Trelleborg maakte de aanwezige bezoekers wegwijs in de wereld van de banden. Zo gaf hij aan dat de maximum druk die vermeld staat op de band (bijvoorbeeld 2,5 bar max.) enkel gerelateerd is aan de maximale bandenspanning bij montage.
Hoe nu de bodem beschermen via de banden? Voor standaard banden is het een aanrader om als landbouwer of loonwerker na te denken over de voordelen van een drukwisselsysteem. Om goed te werken zijn hier twee zaken elementair:
- Wegen is weten. Weet hoe zwaar uw machine is, weeg ook de verdeling op de vooras en de achteras!
- Gebruik de bandenspanningstabel. LT staat hierbij voor lage tractie, HT voor hoge tractie, zoals het geval is bij ploegen.
De bandenwereld staat bovendien niet stil. De nieuwste technologie, namelijk de VF-technologie maakt het gebruik van een drukwisselsysteem zelfs overbodig. En de evolutie gaat verder.
Ook aandacht voor bladziekten in de bietenteelt
Tenslotte was er tijdens het veldbezoek ook aandacht voor de bladziekten in de bietenteelt. Dit aan de hand van een proef met 135 rassen die in drie herhalingen werden aangelegd zonder fungicidenbehandeling. Zo verzamelt KBIVB informatie over de rasgevoeligheid. Naast roest en witziekte is er een frequenter voorkomen van cercospora, dat opschuift als gevolg van de klimaatverandering. Deze bladziekte legt geen grote afstanden af. Heb je te maken met cercospora, dan komt die van je perceel zelf of van de nabije omtrek. Teeltrotatie zowel als ploegen helpt preventief, want wanneer minder diep ingewerkt, overleeft cercospora gemakkelijk. Cercospora kent veel resistentie tegen fungiciden (vb. strobilurine) en de bladhergroei is niet beschermd. André Wauters van KBIVB roept telers op om te werken met een combinatie van fungiciden en rasresistentie.
Er is ook bezorgdheid voor het terug opduiken van de vergelingsziekte, een virus dat wordt overgedragen door bladluizen. Dankzij de zaadomhulling was deze ziekte zo goed als verdwenen in de bietenteelt. Nu ziet het ernaar uit dat er terug moet worden gegrepen naar de methode van voor 1992, waarbij insecticiden worden ingezet wanneer de waarschuwingsdrempels worden overschreden. Alvast de selectiefste producten gebruiken! Tenslotte zijn er ook de bladvlekken gerelateerd aan gebreksziektes, zoals boorgebrek (droogte veroorzaakt een tekort aan opname) en gebrek aan magnesium (geel tussen de nerven) wat dikwijls gelinkt is met het bietencystenaaltje.